Águila pescadora - Pandion haliaetus (Linnaeus, 1758)

Para más información sobre cada apartado hacer click en:

 

Portada

 

Identificación

 

Estatus de conservación

 

Distribución

 

Hábitat

 

 

Voz

 

 

Movimientos

 

Ecología trófica

 

Biología de la reproducción

 

Interacciones entre especies

 

Comportamiento

 

Bibliografía

 

 

 

Bibliografía

Atienza, J. C., Martín Fierro, I., Infante, O., Valls, J., Domínguez, J. (2011). Directrices para la evaluación del impacto de los parques eólicos en aves y murciélagos (versión 3.0). SEO/BirdLife, Madrid.

Bernis, F. (1980). La migración de las aves en el estrecho de Gibraltar. Vol. I. Aves planeadoras. Universidad Complutense, Madrid.

BirdLife International (2000). Threatened Birds of the world. Lynx Edicions and BirdLife International, Barcelona and Cambridge.

BirdLife International (2009). Pandion haliaetus. En: IUCN Red List of Threatened Species. Version 2009.2. <www.iucnredlist.org>.

Bretagnole, V., Thibault, J. C. (1993). Communicative Behavior in Breeding Ospreys (Pandion haliaetus); Description and Relationship of Signals to Life History. The Auk, 110: 736-751.

Bustamante, J. (1995). The duration of the post-fledging dependence period of Ospreys Pandion haliaetus at Loch Garten, Scotland. Bird Study, 42: 31-36.

Cabezón, O., García-Bocanegra, I., Molina-López, R., Marco, I., Blanco, J. M., Hofle, U., Margalida, A., Bach-Raich, E., Darwich, L., Echeverría, I., Obón, E., Hernández, M., Lavín, S., Dubey, J. P., Almería, S. (2011). Seropositivity and Risk Factors Associated with Toxoplasma gondii Infection in Wild Birds from Spain. Plos One, 6 (12): e29549.

Casado, E. (1999). Viabilidad de la reintroducción del Aguila Pescadora (Pandion haliaetus) en costas, estuarios y pantanos de Andalucía. Estación Biológica de Doñana. Informe inédito.

Casado, E., Ferrer, M. (2005). Analysis of reservoir selection by wintering ospreys (Pandion haliaetus haliaetus) in Andalusia, Spain: A potential tool for reintroduction. Journal of Raptor Research, 39 (2): 168-173.

CMAOT-Junta de Andalucía (2013). Noticiario Ornitológico. Águila pescadora. Pandion haliaetus. Ardeola, 60 (2): 518.

CMAOT-Junta de Andalucía (2015). Noticiario Ornitológico. Águila pescadora. Pandion haliaetus. Ardeola, 62 (2): 521-522.

Cramp, S., Simmons, K. E. L. (Eds.) (1980). The Birds of the Western Palearctic. Vol. II. Oxford University Press, Oxford.

De Juana, E., García, E. (2015). The Birds of the Iberian Peninsula. Christopher Helm, London. 688 pp.

Del Hoyo, J., Elliot, A., Sargatal, J. (1994). Handbook of the Birds of the World. Vol. 2. Lynx Edicions, Barcelona.

Denis, R., Dixon, H. (2001). The experimental reintroduction of Ospreys Pandion haliaetus from Scotland to England. Vogelwelt, 122: 147-154.

Dennis, R. (1983). Population studies and conservation of Ospreys in Scotland. Pp. 207-214. En: Bird, D. M. (eds.). Biology and Management of Bald Eagles and Ospreys. Harpell Press, Ste Anne de Bellevue, Quebec.

Dennis, R. (1984). Birds of Badenoch and Strarhspey.R. Dennis Enterprises,Inverness.

Durán, N., Asensio, I. (2015). Noticiario Ornitológico. Águila pescadora. Pandion haliaetus. Ardeola, 62 (2): 521-522.

Elliot, J. E., Wilson, L. K., Henry, C. J., Trudeau, S. F., Leighton, F. A.,Kennedy, S.W., Cheng, K. M. (2001). Assessment of biological effects of chlorinated hydrocarbons in osprey chicks. Environ. Toxicol. Chem. 20: 866–879.

Ferrer, M., Oliveros, F. (2005). El Águila Pescadora nidifica en el Parque Natural Los Alcornocales. Quercus, 234: 66-67.

Fisher, P. R., Newton, S. F., Tatwany, H. M. A., Goldspink, C. R. (2001). Brutbestand und Brutbiologie des Fischadlers Pandion haliaetus im Mittlern Osten. Vogelwelt,  122: 191-204.

Foronda, P., Santana-Morales,  M. A., Feliu, C., Valladares, B. (2009). New record of Scaphanocephalus expansus from the Canary Islands ( Spain ). Helminthologia, 46 (3): 198-200.

Francour, P., Thibault, J. C. (1996). The diet of breeding Osprey Pandion haliaetus on Corsica: exploitation of a caostal marine environment. Bird Study,  43: 129-133.

Fuentes, C., Muñoz del Viejo, A., Ruiz de la Concha, J. I. (1998). Distribución espacio-temporal y selección de hábitat del águila pescadora Pandion haliaetus en las zonas húmedas de la cuenca media del Guadiana. Pp. 329-338. En: Meyburg, B. U., Chancellor, R. D., Ferrero, J. J. (Eds.). Holartic birds of prey. Proceeding of an international conference. Actas del Congreso Internacional sobre Rapaces del Holártico. Badajoz, Extremadura (Spain), 17-22 Abril 1995. WWGBP & ADENEX, Berlin & Mérida.

Galarza, A. (2010). Fishing behaviour of the osprey Pandion haliaetus in an estuary in the northern Iberian Peninsula during autumn migration. Revista Catalana d’Ornitologia, 26: 56-60.

Galarza, A., Dennis, R. H. (2009). A spring stopover of a migratory osprey (Pandion haliaetus) in northern Spain as revealed by satellite tracking: implications for conservation. Animal Biodiversity and Conservation, 32.2: 117-122.

Gil Sanchez, J. M. (1995). Alimentación y selección de presa por el Aguila Pescadora (Pandion haliaetus) en el embalse de Cubillas (S.E. de España. Ardeola, 42: 133-138.

Gil, J. M., Valenzuela, G. (1997). El águila pescadora en aguas interiores de Granada. Quercus, 138: 16-18.

González, G., Santiago, J. M., Fernández, L. (1992). El Águila Pescadora (Pandion haliaetus) en España. Colección Técnica. Icona, Madrid.

Green, R. (1976). Breeding behaviour of Ospreys Pandion haliaetus in Scotland. Ibis, 118: 475-490.

Hoffman, D. J., Price, C. P., Kubiak, T. J. (1996). PCBs and dioxins in birds. Pp. 165–208. En: Beyer, W. N., Heinz, G. H., Redmon-Norwood, A. W. (Eds.). Environmental Contaminants in Wildlife: Interpreting Tissue Concentrations. Lewis Publishers, Boca Raton, FL.

Jiménez, B., Merino, R., Abad, E., Rivera, J., Olie, K. (2007). Evaluation of organochlorine compounds (PCDDs, PCDFs, PCBs and DDTs) in two raptor species inhabiting a Mediterranean island in Spain . Environmental Science and Pollution Research, 14 (1): 61-68.

Kjellén, N., Hake, M., Alerstam, T. (1997). Strategies of two Ospreys Pandion haliaetus migrating between Sweden and tropical Africa as revealed by satellite tracking. Journal of Avian Biology, 28: 15-23.

Kjellén, N., Hake, M., Alerstam, T. (2001). Timing and speed of migration in male, female and juvenile Osprey Pandion haliaetus  between Sweden and Africa as revealed by field observations, radar and satellite tracking. Journal of Avian Biology, 32: 57-67.

Lekuona, J. M. (1996). Distribución, fenología y ecología trófica del águila pescadora (Pandion haliaetus) en Navarra durante el periodo no reproductor. Anuario Ornitológico de Navarra, 3: 29-34.

Malmierca, J. C., Muntaner, J. (2013). Noticiario Ornitológico. Águila pescadora. Pandion haliaetus. Ardeola, 60 (2): 518.

Martín, A., Hernández, E., Nogales, M., Quilis, V.,Trujillo, O., Delgado, G. (1990). El Libro Rojo de los Vertebrados Terrestres de Canarias. Caja General de Ahorros de Canarias. Santa Cruz de Tenerife.

Meyburg, B., Meyburg, C. (1996). Migration, mating and post-fledging feeding strategies of seven Ospreys (Pandion haliaetus) revealed by satellite telemetry. European and Mediterranean Osprey Symposium. Urbino (Italy).

Meyer, S. K., Spaar, R., Bruderer, B. (2000). To cross the sea or to follow the coast ? Flight directions and behaviour of migrating raptors approaching the Mediterranean Sea in autumn. Behaviour, 137 (3): 379-399.

Montero, J. A. (2009). El águila pescadora se reproduce de nuevo en la península Ibérica. Quercus, 281: 58-59.

Monti, F., Duriez, O., Arnal, V., Dominici, J. M., Sforzi, A., Fusani, L., Grémillet, D., Montgelard, C. (2015). Being cosmopolitan: evolutionary history and phylogeography of a specialized raptor, the Osprey Pandion haliaetus. BMC Evolutionary Biology, 15: 255.

Moreno-Opo, R. (2001). Distribución Espacio-Temporal del Aguila Pescadora (Pandion haliaetus) en la comunidad de Madrid. Anuario Ornitológico de Madrid 2000: 16-23.

Moreno-Opo, R. (2012). Águila pescadora. Pandion haliaetus. Pp. 192-193. En: Del Moral, J. C., Molina, B., Bermejo, A., Palomino, D. (Eds.). Atlas de las aves en invierno en España 2007-2010. Ministerio de Agricultura, Alimentación y Medio Ambiente-SEO/BirdLife, Madrid.

Mougeot, F., Bretagnolle, V., Thibault, J. C. (2002). Effects of territorial intrusions, courtship feedings and mate fidelity on the  copulation behaviour of Osprey.Animal Behaviour, 64: 759-769.

Muñoz, A. (2008). Hivernada a Mallorca d’un ejemplar local d’àguila peixatera Pandion haliaetus de primer any. Anuari Ornitològic de les Balears, 2008: 53-55.

Muriel, R., Ferrer, M., Casado, E., Pérez Calabuig, C. (2010). First successful breeding of reintroduced ospreys Pandion haliaetus in mainland Spain. Ardeola, 57 (1): 175-180.

Muriel, R., Ferrer, M., Casado, E., Schmidt, D. (2006). First breeding success of Osprey (Pandion haliaetus) in mainland Spain since 1981 using cross-fostering. Journal of Raptor Research, 40 (4): 303-304.

Naurois, R. (1987). Le Balbuzard (Pandion haliaetus L.)aux îles du Cap Vert. Annali del Museo Civico di Storia Naturale (Genova),86: 657-682.

Ontiveros, D. (2003). Nesting Distribution, Food Habits, and Conservation of Osprey on Boavista Island (Archipelago of Cape Verde). J. Raptor Res.,37 (1): 67-70.

Österlöf, S. (1977). Migration, wintering areas and site tenacity of the european Osprey, Pandion haliaetus haliaetus (L.). Ornis Scandinavica, 8: 60-78.

Palacios, C. (2001). Situación actual y distribución de las aves rapaces en las Islas Canarias. Primeras Jornadas Medioambientales de Fuerteventura. Morro Jable (Pájara). Inédito.

Palma, L. (2001). The Osprey Pandion haliaetus on the Portuguese coast: past, present and recovery potencial. Vogelwelt, 122: 179-180.

Palma, L., Ferreira, J., Cangarato, R., Vaz Pinto, P. (2004). Current status of the Osprey in the Cape Verde islands. J. Raptor Res., 38(2): 141-147.

Patrimonio, O., Pratz, J. L. (1999). Balbuzard pêcheur Pandion haliaetus. Pp. 144-145. En : Rocamora, G., Yeatman-Berthelot, D. (Eds.). Oiseaux menacés et à surveiller en France. Listes rouges et recherche de priorités. Populations Tendances. Menaces. Conservation. Société d´Etudes Ornithologiques de France / Ligue pour la Protection des Oiseaux. Paris.

Poole, A. F. (1989). Ospreys. A Natural and Unnatural History. Cambridge University Press, Cambridge.

Poole, A. F., Agler, B. (1987). Recoveries of Ospreys banded in the Unitet States, 1914-1984. Journal of Wildlife Management, 51: 148-155.

Prevost, Y. (1983). The moult of the osprey Pandion haliaetus. Ardea, 71 (2): 199-209.

Prevost, Y. A. (1982). The wintering ecology of Ospreys in Senegambia. PhD Thesis. University of Edinburg.

Prevost, Y.A. (1982). Osprey distribution and subspecies taxonomy. Pp. 157-174. En: Bird, D. M. (Ed.). Biology and Management of Bald Eagles and Ospreys. Harpell Press, Ste Anne de Bellevue, Quebec.

Ramos, J .J., Siverio, M. (1999). Noticiario Ornitológico. Ardeola, 46: 155.

Sanz, T. (1997). Migración e invernada del Águila pescadora en España. Quercus,139: 14-15.

Saurola, P. (1986). The Osprey in Finland, 1971-1985. Lintumies, 21: 66-80.

Saurola, P. (1995). Finnish Ospreys Pandion haliaetus in 1971-1994. Wogelwelt, 116: 199-204.

Saurola, P. (2002). Satelliitit sauraavat sääksiämme. Linnut-vuosikirja, 2002: 11-14.

Sayago Robles, J. M. (2011). Seguimiento de la población invernante de águila pescadora (Pandion haliaetus) en la provincia de Huelva (1996-2009). Pp. 70-80. En: Zuberogoitia, I., Martínez, J. E. (Eds.). Ecología y Conservación de las Rapaces Forestales Europeas. Diputación Foral de Bizkaia.

Sayago, J. M., Ruiz, E., Lineros, A. (1999). Seguimiento de la población invernante de Águila Pescadora en las Marismas del Odiel. Revista de Anillamiento, 4: 26-28.

Schaadt, C. P., Rymon, L. M. A. (1982). Innate fishing behavior of Ospreys.  Raptor Research, 16: 61-62.

Siverio, M. (2000). El macizo de Teno, uno de los principales enclaves para la avifauna en Tenerife. Makaronesia, 2: 71-78.

Siverio, M. (2003). Seguimiento del Aguila Pescadora (Pandion haliaetus Linnaeus, 1758) en Tenerife, islas Canarias (1997-2003). Consejería de Medio Ambiente y Ordenación Territorial del Gobierno de Canarias. Informe Inédito.

Siverio. M., Rodríguez, B., Siverio, F., Rodríguez, A. (2005). El Águila Pescadora (Pandion haliaetus) en el Parque Rural de Teno, Tenerife: Censo, reproducción, dieta, amenazas y conservación. Área de Medio Ambiente y Paisaje del Cabildo Insular de Tenerife/Oficina de Gestión del Parque Rural de Teno. Informe inédito.

Siverio, M., Siverio, F. (1997). Population size and breeding data of the Osprey Pandion haliaetus on Tenerife, Canary Islands. Airo, 8 (1/2): 97-39.

Sömmer, P. (1995). Zur Situation des Fischadlers Pandion haliaetus in Brandenburg. Vogelwelt,116: 181-186.

Spitzer, P. R, Poole, A. F., Scheibel, M. (1983). Initial Population Recovery of Breeding Ospreys in the Region between New York City and Boston. Pp. 231-241. En: Bird, D. M. (Ed.). Biology and Management of Bald Eagles and Ospreys,. Harpell Press. Ste. Anne de Bellevue, Quebec.

Spitzer, P. R, Risegrough, R. W., Grier, J. W., Sindelar, C. R. (1977). Eggshell thickness-pollutant relationships among North American Ospreys. Pp. 13-20. En: Ogden, J. (Ed.). Transactions of the North American Osprey Research Conference. U. S. National Park Service.

Stinson, C. H. (1977). Family longevity in Ospreys. Bird-Banding, 48: 72-73.

Thibault, J. C., Bretagnole, V., Dominici, J. M. (2001). Le Balbuzard pêcheur en Corse. Du martyre au symbole de la protection de la nature. Éditions Alain Piazzola, Ajaccio.

Thibault, J. C., Patrimonio, O. (1989). Note sur les mouvements des jeunes Balbuzards pêcheurs (Pandion haliaetus) nés en Corse (Mediterranée). L'Oiseau et la Revue Française d'Ornithologie, 59:171-173.

Thibault, J. C., Patrimonio, O. (1992). Falco pescatore Pandion haliaetus. Pp. 622-632. En : Brichetti, P., De Franceschi, F., Baccettri, N. (Eds.). Fauna d’Italia. Uccelli. I., Calderini, Bologne.

Thibault, J. C., Triay, R., Beaubrun, P., Boukhalfa, D., Dominici, J. M., Torre, A. (1996). Osprey (Pandion haliaetus) in the mediterranean: characteristics of a resident population with a patchy distribution. Pp. 135-144. En: Muntaner, J., Mayol, J. (Eds.). Biologia y Conservación de las Rapaces Mediterráneas,. Monografias, nº 4. SEO, Madrid.

Thibault, J.C., Patrimonio, O. (1990). La conservation du Balbuzard pêcheur (Pandion haliaetus) en Corse. Trav. Sc. Parc Naturel Rég. & Rés. Nat. Corse, 27:63-83.

Triay, R. (1993). Evolución y Conservación del Águila Pescadora en las Islas Baleares. Quercus, 90: 6-11.

Triay, R. (1994). Conservació de l'Águila peixetera (Pandion haliaetus) a l'illa de Menorca. Anuari Ornitològic de les Balears, 8:15-20.

Triay, R. (1995). Reproducción del Águila pescadora (Pandion haliaetus) en la isla de Menorca (Mediterráneo Occidenal). Ardeola, 42 (1): 21-28.

Triay, R. (1999). L'Àguila Peixetera (Pandion haliaetus) a l'Illa de Menorca. Institut Menorquí d'Estudis. Informe Inédito.

Triay, R. (2002). Seguimiento por satélite de tres juveniles de Aguila pescadora nacidos en la isla de Menorca. Ardeola, 49(2): 249-257.

Triay, R. (2003). Seguiment i estudi de la població de l’Àguila Peixetera (Pandion haliaetus) a l’Illa de Menorca any 2003. Informe inèdit. Institut Menorquí d’Estudis y Direcció General de Caça, Protecció d’Espècies i Educació Ambiental (Conselleria de Medi Ambient - Govern Balear).

Triay, R. (2005). Halladas dos águilas pescadoras muertas por electrocución en un parque natural de Menorca. Quercus, 232: 68.

Triay, R. (2007). Seguiment, estudi i conservació de l’Àguila Peixetera (Pandion haliaetus) a l’illa de Menorca any 2007. Informe inèdit. Institut Menorquí d’Estudis & Direcció General de Caça, Protecció d’Espècies i Educació Ambiental (Conselleria de Medi Ambient - Govern Balear).

Triay, R., Siverio, M. (2004). Águila Pescadora (Pandion haliaetus). Pp. 157-160. En: Madroño, A., González, C., Atienza, J. C. (Eds.). Libro Rojo de las Aves de España. Dirección General para la Biodiversidad-SEO/Birdlife, Madrid.

Triay, R., Siverio, M. (Eds.). 2008. El águila pescadora en España. Población en 2008 y método de censo. SEO/BirdLife. Madrid.

Triay, R., Siverio, M., Rodríguez, B. (2004). Tendidos y molestias humanas, un revés para el águila pescadora. Quercus, 217: 64-65.

Tucker, G.M., Heath, M. F. (1994). Birds in Europe: their conservation status. BirdLife Conservation series nº 3. BirdLife International, Cambridge.

Viada, C., Triay, R. (1991). Pla de Conservació dels Rapinyaires de les Illes Balears. Documents Tècnics de Conservació núm. 8. Conselleria d'Agricultura i Pesca. Govern Balear. Sefobasa. Palma de Mallorca.

Weber, M., Schimedt, D., Hädrich, J. (2003). Chlororganische Rückstände in Eiern des Fischadlers (Pandion haliaetus) aus Deutschland. Journal für Ornithologie, 144: 45-48.

 

Rafel Triay Bagur
Apdo. Correos, 32
E-07760 Ciutadella de Menorca

Fecha de publicación: 28-08-2005

Revisiones: 16-01-2007; 13-02-2008; 22-01-2010; 29-01-2010; 8-04-2010; 2-03-2016

Triay, R. (2016). Aguila pescadora – Pandion haliaetus. En: Enciclopedia Virtual de los Vertebrados Españoles. Salvador, A., Morales, M. B. (Eds.). Museo Nacional de Ciencias Naturales, Madrid. http://www.vertebradosibericos.org/