Topillo nival - Chionomys nivalis (Martins, 1842)

Para más información sobre cada apartado hacer click en:

 

Portada

 

Identificación

 

Estatus de conservación

 

Distribución

 

Hábitat

 

Ecología trófica

 

Biología de la reproducción

 

Interacciones entre especies

 

Comportamiento

 

Bibliografía

 

 

Key words: European Snow Vole, interactions, predators, parasites, pathogens.

 

Interacciones con otras especies

No hay datos ibéricos. Los topillos nivales ejercen una intensa perturbación del suelo que mejora el enriquecimiento de materia orgánica por encima y debajo del suelo, de modo que la presencia y actividad de esta especie mejora la fertilidad del suelo y la biodiversidad vegetal en el área (Pizzeghello et al., 2015).

 

Depredadores

Se conocen en la Península Ibérica los siguientes: lechuza común (Tyto alba) (Saiz y Fombellida, 2010), búho chico (Asio otus) (Alasaad et al., 2013), búho real (Bubo bubo) (Ruiz-Bustos y Padial, 1980), (armiño (Mustela erminea) (Leconte, 1984), zorro (Vulpes vulpes) (Leconte, 1984), comadreja (Mustela nivalis) (Luque-Larena et al., 2004) y gato montés (Felis silvestris) (Piñeiro y Barja, 2011).

 

Parásitos y patógenos

Se citan los siguientes en la Península Ibérica:

Nematodos: Aspiculuris tetraptera, Carolinensis minutus, Heligmosomoides costellatun, Heligmosomoides glareoli, Heligmosomoides laevis, Mastophorus muris, Protospirura muris, Pterygodermatites hispanica, Syphacia nigeriana, Trichuris muris (Quentin, 1973; Mas-Coma et al., 1978); Feliu et al., 1997; Cordero del Campillo et al., 1994).

Cestodos: Anoplocephaloides dentata, Catenotaenia asiatica, Hymenolepis asymmetrica, Hymenolepis horrida, Paranoplocephala gracilis, Paranoplocephala mas-comai, Paranoplocephala  omphalodes, Taenia taeniaeformis, Taenia tenuicollis (Mas-Coma et al., 1978; Feliu et al., 1997; Cordero del Campillo et al., 1994).

Trematodos: Notocotylus neyrai (Feliu et al., 1997).

Ácaros: Dermacarus hypudaei nivalis, Myocopies japonensis japonensis, Radfordia (Microtimyobia) lemnina lemnina, Radfordia lemnina clethrionomys, Tyrophagus putrescentiae (Díaz López et al., 1991; Cordero del Campillo et al., 1994).

Sifonápteros: Amalareus penicilliger pyrenaicus, Callopsylla (Callopsylla) saxatilis, Ctenophthalmus (Ctenophthalmus) baeticus baeticus, Ctenophthalmus (Ctenophthalmus) baeticus boisseani, Peromyscopsylla spectabilis spectabilis, Peromyscopsylla spectabilis viatrix (Beaucournu, 1975; Cordero del Campillo et al., 1994).

 

Referencias

Alasaad, S., Jowers, M. J., Garrido-García, J. A., Wandeler, P., Fickel, J., Sánchez, A., Soriguer, R. C. (2013). Noninvasive molecular and morphological evidences for an undiscovered population of snow vole in Southern Spain. Mitochondrial DNA, 24 (5): 596-601.

Beaucournu, J. C. (1975). Une puce nouvelle de la faune iberique Peromyscopsylla spectabilis viatrix ssp. nova (Siphon. Leptopsyllidae). Entomologiste, 31 (6): 227-230.

Casanova, J. C., Arrizabalaga, A., Spakulova, M., Morand, S. (1996). The first record of Rhabditis (Pelodera) orbitalis (Nematoda: Rhabditidae), a larval parasite in the eyes of the rodent Chionomys nivalis on the Iberian Peninsula. Helminthologia, 33 (4): 227-229.

Díaz-López, M., Soler-Cruz, M. D., Benítez-Rodríguez, R., Ruiz-Martínez, I., Pérez-Jiménez, J. M., Adalid-Fuentes, C. (1991). Study of some mites (Acari) infesting Microtus nivalis, Martins in Spain. Acarologia, 32 (1): 61-70.

Feliu, C., Renaud, F., Catzeflis, F., Hugot, J. P., Durand, D. P., Morand, S. (1997). A comparative analysis of parasite species richness of Iberian rodents. Parasitology, 115: 453-466.

Quentin, J. C. (1973). Un nouveau nematode rictulaire Pterygodermatites hispanica n. sp., parasite de rongeurs en Espagne. Bull. Mus. Nat. Hist.  Nat., (Zool.), 122: 1395-1401.

Leconte, M. (1984). Insertion de Chionomys (Microtus) nivalis dans les ecosystems supraforestiers des Pyrenees-occidentales. 1: interactions predators-proies. Acta Biologica Montana, 4: 75-91.

Luque-Larena, J. J., López, P., Gosálbez, J. (2004). Spacing behavior and morphology predict promiscuous mating strategies in the rock-dwelling snow-vole, Chionomys nivalis. Canadian Journal of Zoology, 82: 1051-1060.

Mas-Coma, S., Tenora, F.,Rocamora, J. M. (1978). Contribución al conocimiento de la helmintofauna de micromamíferos ibéricos. 5. Parásitos de Microtus agrestis Linnaeus, 1761 y Microtus nivalis Martins, 1842 (Rodentia: Microtidae). Revista Ibérica de Parasitología, 38 (1-2): 63-72.

Piñeiro, A., Barja, I. (2011). Trophic strategy of the wildcat Felis silvestris in relation to seasonal variation in the availability and vulnerability to capture of Apodemus mice. Mammalian Biology-Zeitschrift für Säugetierkunde, 76 (3): 302-307. 

Pizzeghello, D., Cocco, S., Francioso, O., Ferrari, E., Cardinali, A., Nardi, S., Agnelli, A., Corti, G. (2015). Snow vole (Chionomys nivalis) affects the redistribution of soil organic matter and hormonelike activity in the alpine ecosystem: ecological implications. Ecology and Evolution, 5 (20): 4542-4554.

Ruiz-Bustos, A., Padial, J. (1980). Datos sobre Microtus nivalis (Martins, 1842) actual y fósil en Granada. Cuadernos de Ciencias Biológicas. Universidad de Granada, 6-7: 87-94.

Saiz, J., Fombellida, I. (2010). Descubrimiento de una población aislada de topillo nival "Chionomys nivalis" (Martins, 1842) en Cantabria. Galemys, 22 (1): 119-121.

 

 

Ana Piñeiro
Escuela de Veterinaria
Facultad de Ecología y Recursos Naturales
Universidad Andrés Bello
Santiago de Chile

Fecha de publicación: 2-02-2017

Piñeiro, A. (2017). Topillo nival – Chionomys nivalis. En: Enciclopedia Virtual de los Vertebrados Españoles. Salvador, A., Barja, I. (Eds.). Museo Nacional de Ciencias Naturales, Madrid. http://www.vertebradosibericos.org/

 

 

.